Budget 2024-25 | बजेट 2024-25 मधील तरतुदी जाणून घ्या

Budget | 2024-25 च्या बजेट

 2024-25 च्या बजेटमध्ये केंद्रीय अर्थमंत्री निर्मला सीतारामन यांनी काही महत्त्वपूर्ण योजना जाहीर केल्या आहेत. त्याविषयी अधिक माहिती पुढे पाहू

1. Budget 2024-25 कर सवलतीविषयी योजना  : 

नवीन कर रचनेत वेतनधारक कर्मचाऱ्यांसाठी  वजावटीची मर्यादा 50,000 रुपयांवरून 75,000 रुपयांवर वाढवण्यात आली आहे.

 तसेच, कुटुंब पेंशनवरील वजावट 15,000 रुपयांवरून 25,000 रुपयांवर वाढवण्यात आली आहे.

2. MUDRA योजना विषयी तरतुदी : 

मुद्रा योजनेअंतर्गत कर्जाची मर्यादा 10 लाख रुपयांवरून 20 लाख रुपयांवर वाढविण्यात  आली आहे.

3. PM आवास योजना विषयी तरतुदी : 

ग्रामीण भागात आणखी 2 कोटी घरे बांधण्याची योजना आहे. तसेच, 1 कोटी घरांवर सौरऊर्जा पॅनेल्स बसवून मोफत वीज उपलब्ध करून देण्यात येईल.

4. उद्योग पार्क्सची शिफारस : 

100 शहरांमध्ये गुंतवणूक तयार उद्योग पार्क्सची स्थापना केली जाईल.

5. महिला सशक्तीकरणला बळकटीकरण करण्यासाठी : 

PM आवास योजनेच्या अंतर्गत 70% घरे महिलांच्या नावावर किंवा संयुक्त नावावर दिली जातील. 

6. कपाट मिशन ची सुरुवात : 

महत्त्वपूर्ण खनिजांच्या संपत्तीची परदेशात खरेदी करण्यासाठी क्रिटिकल मिनरल मिशनची स्थापना केली जाईल.

7.  सामाजिक न्यायासाठी योजना  : 

आशा आणि अंगणवाडी कार्यकर्त्यांना आयुष्मान भारत योजनेचा लाभ दिला जाईल आणि मध्यमवर्गीयांसाठी घर खरेदी किंवा बांधण्यासाठी नवीन योजना सुरू केली जाईल.

या योजनांनी आर्थिक सुधारणांचा वेग वाढवणे आणि सर्वसमावेशक विकास साधणे हाच उद्देश आहे.

2024-25 केंद्रीय अर्थसंकल्प : महत्वाचे मुद्दे 

आज, केंद्रीय अर्थमंत्री निर्मला सीतारामन यांनी 2024-25 साठी केंद्रीय बजेट सादर केले आहे. बजेट देशाच्या अर्थक्षेत्राला दिशा देणारे आणि विविध क्षेत्रांच्या विकासासाठी महत्वपूर्ण आहे. 

आपण या बजेटमधील काही महत्वाच्या मुद्द्यांची माहिती घेणार आहोत.

1. शेती आणि ग्रामीण विकास विषयक तरतुदी 

अर्थसंकल्पात शेतकऱ्यांसाठी आणि ग्रामीण विकासासाठी मोठ्या प्रमाणात निधी मंजूर करण्यात आला आहे. 

PM-KISAN योजनेअंतर्गत शेतकऱ्यांना मिळणारी आर्थिक मदत वाढविण्यात आली आहे. 

त्याचबरोबर, कृषी पायाभूत सुविधा, सिंचन योजना, आणि शेतमालासाठी नवीन बाजारपेठा निर्माण करण्यावर जोर देण्यात आला आहे.

2. आरोग्य क्षेत्र विषयक तरतुदी 

कोविड-19 महामारीच्या अनुभवामुळे आरोग्य क्षेत्रावर विशेष लक्ष देण्यात आले आहे. नवीन आरोग्य सुविधा आणि वैद्यकीय महाविद्यालये उभारण्यासाठी मोठ्या प्रमाणात निधी मंजूर करण्यात आला आहे. 

आयुष्मान भारत योजनेचा विस्तार करण्यात येणार आहे, ज्यामुळे गरीब आणि गरजू लोकांना अधिक वैद्यकीय सुविधा मिळतील.

3. शिक्षण आणि मानवी संसाधन विकास विषयक तरतुदी 

शिक्षण क्षेत्रासाठी अर्थसंकल्प मोठ्या प्रमाणात निधी मंजूर करण्यात आला आहे. डिजिटल शिक्षणाला प्रोत्साहन देण्यासाठी नवीन योजना आणण्यात आल्या आहेत. 

राष्ट्रीय शिक्षण धोरण 2020 च्या अंमलबजावणीसाठी निधी देण्यात  आला आहे, ज्यामुळे शैक्षणिक दर्जा सुधारण्यासाठी आणि मुलांच्या सर्वांगीण विकासासाठी नवे उपक्रम राबवले जातील.

4.  पायाभूत सुविधा विषयी तरतुदी 

देशातील  पायाभूत सुविधांच्या विकासासाठी मोठ्या प्रमाणात निधी मंजूर करण्यात आला आहे. रेल्वे, रस्ते, बंदरे आणि विमानतळांच्या विकासासाठी नवीन प्रकल्प हाती घेण्यात आले आहेत. या प्रकल्पांमुळे रोजगाराच्या संधी वाढतील आणि देशाच्या आर्थिक विकासाला चालना मिळेल.

 5. स्टार्टअप्स आणि MSMEs साठी प्रोत्साहन 

केंद्रीय अर्थसंकल्प 2024 मध्ये स्टार्टअप्स आणि सूक्ष्म, लघु आणि मध्यम उद्योग (MSMEs) साठी विशेष योजना जाहीर करण्यात आल्या आहेत. या क्षेत्रांसाठी सुलभ कर्ज योजना, करसवलती आणि व्यवसाय सुलभतेसाठी विविध उपाययोजना राबवण्यात येणार आहेत. यामुळे नवउद्योगांना प्रोत्साहन मिळेल आणि रोजगारनिर्मिती वाढेल.

6. कर सुधारणा विषयक तरतुदी

आर्थिक विकासाला चालना देण्यासाठी आणि करदात्यांना सुलभता मिळवून देण्यासाठी विविध कर सुधारणा जाहीर करण्यात आल्या आहेत. 

व्यक्तिगत करदात्यांसाठी करसवलतींचे दर आणि मर्यादा सुधारण्यात आल्या आहेत. व्यापार आणि उद्योगांसाठीही कर संरचना सुलभ करण्यात आली आहे.

7. पर्यावरण आणि हरित ऊर्जा विषयक तरतुदी

बजेटमध्ये पर्यावरण संरक्षण आणि हरित ऊर्जेसाठी विशेष योजना जाहीर करण्यात आल्या आहेत. सौरऊर्जा प्रकल्प, पवनऊर्जा प्रकल्प, आणि हरित ऊर्जा तंत्रज्ञानाला प्रोत्साहन देण्यासाठी निधी मंजूर करण्यात आला आहे. यामुळे पर्यावरण संरक्षणाला चालना मिळेल आणि देशाच्या ऊर्जास्रोतांमध्ये विविधता येईल.

सारांश

2024-25 साठीचे केंद्रीय बजेट देशाच्या आर्थिक विकासासाठी आणि विविध क्षेत्रांच्या प्रगतीसाठी महत्वपूर्ण ठरू शकते. शेतकरी, आरोग्य, शिक्षण, अवस्थापना, स्टार्टअप्स, करदाते आणि पर्यावरण या सर्व क्षेत्रांसाठी विशेष योजना आणि सुधारणा जाहीर करण्यात आल्या आहेत. या योजनांची प्रभावी अंमलबजावणी झाली तर भारताच्या आर्थिक विकासाला नवी दिशा मिळू शकेल.

केंद्रिय अर्थसंकल्प 2024 25 विषय सविस्तर जाणून घेण्यासाठी खालील PDF वाचा.